Parool, 21.5.16

Kunstwerken sneuvelen voortijdig in drugsoorlog

Twee collages die De Nederlandsche Bank had willen exposeren zijn door de douane op Schiphol vernietigd. Een gerechtelijke uitspraak die de kunstwerken had moeten redden, kwam te laat.

Ze hadden er zo mooi tussen gepast, de werken van de Boliviaanse kunstenaar Gastón Ugalde. De vermaarde Nederlandse kunstenares Scarlett Hooft Graafland was door De Nederlandsche Bank (DNB) gevraagd een expositie samen te stellen van haar favoriete kunstenaars. Hooft Graafland vroeg Ugalde twee werken te maken.
Ugalde, de rebel van de Zuid-Amerikaanse kunstscene, die vanwege zijn afkomst uit het Andesgebergte ook wel bekend staat als The Andean Warhol, maakt niet zomaar collages. Hij gebruikt cocabladeren. De bladeren van de plant waaruit cocaïne wordt gewonnen.
Ugalde’s kunst wordt over de hele wereld tentoongesteld: hij maakte met de plant beeltenissen van Amerikaanse presidenten en de paus. Voor de expositie in De Nederlandsche Bank vormde hij met de bladeren het logo van Coca-Cola.
Maar cocabladeren staan op Lijst 1 van de Opiumwet: volgens de wet gaat het om drugs. En dus nam de Nederlandse douane de kunstwerken zonder pardon in beslag, toen die op 15 december vorig jaar per post arriveerden. Er was geen vergunning aangevraagd. Hooft Graafland vroeg via de Amsterdamse rechter vorige maand om teruggave van de werken, daarbij ondersteund door een brief van Alexander Strengers, de voorzitter van de Kunstcommissie van DNB. Hij benadrukte hoe belangrijk de kunst was voor de tentoonstelling in de bank.
Het verzoek slaagde: de rechter ziet geen gevaar voor de volksgezondheid. Omdat de kunstenaar over de cocabladeren een laag vernis had aangebracht, konden die immers niet langer als drugs worden gebruikt. Maar helaas toen de samenstelster van de DNB-expositie met de douane belde om het goede nieuws door te geven, moesten de douaniers na enig zoeken constateren dat de kunstwerken al waren vernietigd. Hoe het zo fout heeft kunnen gaan? De douane is onbereikbaar voor commentaar, net als Hooft Graafland.
Geen collages van cocabladeren dus op de tentoonstelling die op 9 juni de deuren opent in De Nederlandsche Bank. Ugalde beloofde Hooft Graafland nog een nieuw werk te maken getiteld ‘Cemetery’ (begraafplaats). Maar, zoals een enigszins beduusde medewerkster van De Nederlandsche Bank telefonisch vertelt: “Dat komt waarschijnlijk te laat voor de tentoonstelling.”



 

 

Parool, 21.5.16

Kunstwerken sneuvelen voortijdig in drugsoorlog

Twee collages die De Nederlandsche Bank had willen exposeren zijn door de douane op Schiphol vernietigd. Een gerechtelijke uitspraak die de kunstwerken had moeten redden, kwam te laat.

Ze hadden er zo mooi tussen gepast, de werken van de Boliviaanse kunstenaar Gastón Ugalde. De vermaarde Nederlandse kunstenares Scarlett Hooft Graafland was door De Nederlandsche Bank (DNB) gevraagd een expositie samen te stellen van haar favoriete kunstenaars. Hooft Graafland vroeg Ugalde twee werken te maken.
Ugalde, de rebel van de Zuid-Amerikaanse kunstscene, die vanwege zijn afkomst uit het Andesgebergte ook wel bekend staat als The Andean Warhol, maakt niet zomaar collages. Hij gebruikt cocabladeren. De bladeren van de plant waaruit cocaïne wordt gewonnen.
Ugalde’s kunst wordt over de hele wereld tentoongesteld: hij maakte met de plant beeltenissen van Amerikaanse presidenten en de paus. Voor de expositie in De Nederlandsche Bank vormde hij met de bladeren het logo van Coca-Cola.
Maar cocabladeren staan op Lijst 1 van de Opiumwet: volgens de wet gaat het om drugs. En dus nam de Nederlandse douane de kunstwerken zonder pardon in beslag, toen die op 15 december vorig jaar per post arriveerden. Er was geen vergunning aangevraagd. Hooft Graafland vroeg via de Amsterdamse rechter vorige maand om teruggave van de werken, daarbij ondersteund door een brief van Alexander Strengers, de voorzitter van de Kunstcommissie van DNB. Hij benadrukte hoe belangrijk de kunst was voor de tentoonstelling in de bank.
Het verzoek slaagde: de rechter ziet geen gevaar voor de volksgezondheid. Omdat de kunstenaar over de cocabladeren een laag vernis had aangebracht, konden die immers niet langer als drugs worden gebruikt. Maar helaas toen de samenstelster van de DNB-expositie met de douane belde om het goede nieuws door te geven, moesten de douaniers na enig zoeken constateren dat de kunstwerken al waren vernietigd. Hoe het zo fout heeft kunnen gaan? De douane is onbereikbaar voor commentaar, net als Hooft Graafland.
Geen collages van cocabladeren dus op de tentoonstelling die op 9 juni de deuren opent in De Nederlandsche Bank. Ugalde beloofde Hooft Graafland nog een nieuw werk te maken getiteld ‘Cemetery’ (begraafplaats). Maar, zoals een enigszins beduusde medewerkster van De Nederlandsche Bank telefonisch vertelt: “Dat komt waarschijnlijk te laat voor de tentoonstelling.”